இந்தியாவில், மில்லியன் கணக்கான வாடிக்கையாளர்கள் தங்கம், வெள்ளி மற்றும் பணம் போன்ற மதிப்புமிக்க பொருட்களை பாதுகாப்பாக வைப்பதற்காக வங்கி லாக்கர்களில் டெபாசிட் செய்கிறார்கள். மிகவும் பாதுகாப்பான உலோகங்களால் கட்டப்பட்ட இந்த பெட்டகங்கள், இந்த பொருட்களுக்கு எந்த சேதமும் ஏற்படாமல் பார்த்து கொள்ளும். இருப்பினும் திருட்டு, தீ, வெள்ளம் அல்லது இயற்கை பேரழிவுகள் போன்றே அசம்பாவிதங்கள் ஏற்பட்டால் அதன் பின்விளைவுகள் மற்றும் வங்கிகள் பின்பற்றும் வழிகாட்டுதல்களை தெரிந்து கொள்வது முக்கியமானது. வெள்ளம், நிலநடுக்கம், கலவரம், தீவிரவாத தாக்குதல், வாடிக்கையாளர் அலட்சியம் போன்றவற்றால் வங்கி லாக்கரில் உள்ள மதிப்புமிக்க பொருட்கள் திருடப்பட்டாலோ அல்லது சேதமடைந்தாலோ, வங்கி பொறுப்பேற்று இழப்பை ஈடுகட்ட வேண்டும் என்பதே அனைவரின் முதல் எதிர்பார்ப்பு. ஆனால் உண்மையில் அப்படி இல்லை. இந்திய ரிசர்வ் வங்கியின் (RBI) கூற்றுப்படி, அவர்களின் லாக்கர்களில் உள்ள மதிப்புமிக்க பொருட்களுக்கு வங்கி நிறுவனம் பொறுப்பாகாது.

ஆனால் தீ, திருட்டு, கொள்ளை, கட்டிடம் இடிந்து விழுதல் அல்லது அதன் ஊழியர்கள் செய்யும் மோசடி போன்ற சம்பவங்களின் போது, வங்கியின் பொறுப்பு பாதுகாப்பு வைப்பு லாக்கரின் நடைமுறையில் உள்ள ஆண்டு வாடகையின் 100 மடங்குக்கு சமமாக இருக்கும். அந்த சமயத்தில் நீங்கள் பெறும் இழப்பீடு மிகவும் குறைவு. உதாரணமாக, ஆண்டு லாக்கர் கட்டணம் ரூ. 1,000 எனில், நீங்கள் லாக்கரில் எவ்வளவு மதிப்புமிக்க பொருள்களை வைத்து இருந்தாலும், அதன் விலையை பொருட்படுத்தாமல், வங்கி ரூ.1 லட்சத்தை மட்டுமே ஈடு செய்யும். “தகுந்த முன்னெச்சரிக்கை நடவடிக்கைகளை எடுக்க வங்கி கட்டாயப்படுத்தப்பட்டுள்ள நிலையில், பூகம்பம், வெள்ளம் போன்ற இயற்கைப் பேரிடர்களால் லாக்கர் சேதம் அல்லது இழப்பு ஏற்பட்டால் அதற்கு எந்தப் பொறுப்பும் இல்லை. மற்ற சந்தர்ப்பங்களில் அதாவது தீ, திருட்டு, கொள்ளை, கட்டிட இடிபாடுகள் போன்றவை ஏற்பட்டால் வங்கி சிறிய பொறுப்பை ஏற்கிறது. இருப்பினும், அதில் லாக்கரின் தற்போதைய வருடாந்திர வாடகையின் நூறு மடங்குக்கு சமமான தொகை மட்டுமே வங்கியின் சார்பில் கொடுக்கப்படும்” என்று வங்கி அதிகாரிகள் கூறுகின்றனர்.

காரணம், லாக்கரின் உள்ளே என்ன இருக்கிறது, அதன் மதிப்பு என்ன என்பது வங்கிகளுக்குத் தெரியாது. வாடிக்கையாளர்கள் தங்கள் லாக்கர்கல் என்ன இருக்கிறது என்பதை வெளியே சொல்ல வேண்டிய கட்டாயம் இல்லை; இதனால் இழப்பீட்டிற்காக அவர்களுக்கு ஒரு மதிப்பை வழங்குவது கிட்டத்தட்ட சாத்தியமற்றது. மேலும், வங்கியின் ஒப்பந்தம், லாக்கரை வாடகைக்கு எடுக்கும் வாடிக்கையாளர், குறிப்பிட்ட காலத்திற்கு அந்த இடத்தை ‘குத்தகைக்கு’ எடுப்பதற்கு சமம், அதற்குள் அவர் விரும்பும் எந்த மதிப்புமிக்க பொருட்களையும் சேமிக்க முடியும். எனவே, லாக்கர் உள்ளடக்கங்கள் மற்றும் அவற்றின் பாதுகாப்பு ஆகியவை குத்தகைதாரர் மீது மட்டுமே உள்ளது.

வங்கி லாக்கரில் பணத்தை வைத்திருந்தால் இழப்பீடு கிடைக்குமா என்பது முக்கிய கேள்வி. வங்கிகளில் பாதுகாப்பு வைப்பு லாக்கர்களின் பயன்பாட்டைக் கட்டுப்படுத்தும் நோக்கில், ரிசர்வ் வங்கி வாடிக்கையாளர்கள் ஆவணங்கள் மற்றும் நகைகளைச் சேமிப்பது போன்ற சட்டபூர்வமான நோக்கங்களுக்காக மட்டுமே லாக்கர்களைப் பயன்படுத்த அனுமதிக்கும் புதிய ஒப்பந்தத்தை அறிமுகப்படுத்தியுள்ளது. வெளிப்படையாகக் கூறப்பட்டால், வாடிக்கையாளர்கள் எந்தவிதமான பணத்தையும் சேமிக்க லாக்கர்களைப் பயன்படுத்துவது தடைசெய்யப்பட்டுள்ளது. லாக்கரில் பணத்தை வைப்பதால் வட்டி கிடைக்காது என்றாலும், நோட்டுகள் சேதமடையும் பட்சத்தில் போதுமான இழப்பீடும் கிடைக்காமல் போகலாம். பணத்தின் மதிப்பு வங்கியின் பொறுப்பை விட அதிகமாக இருந்தால், அது உங்களுக்கு இரட்டை துரதிர்ஷ்டமாக இருக்கும்.

இது தவிர, வங்கியில் சில பொருட்களை பத்திரமாக வைக்க கடுமையான கட்டுப்பாடுகளை அமல்படுத்த வங்கிகளுக்கு அதிகாரம் வழங்கப்பட்டுள்ளது. ஆயுதங்கள், போதைப்பொருட்கள், கடத்தல் பொருட்கள் அல்லது அழிந்துபோகக்கூடிய அல்லது கதிரியக்க பொருட்கள் போன்ற அபாயகரமான பொருட்களை வங்கியில் வைக்க ஒப்பந்தம் குறிப்பாக தடை செய்கிறது. இது வங்கி அல்லது அதன் வாடிக்கையாளர்களுக்கு சாத்தியமான அச்சுறுத்தல்கள் அல்லது தொல்லைகள் ஏற்படாமல் இருப்பதை உறுதி செய்கிறது. கூடுதலாக, லாக்கரைப் பயன்படுத்துவதற்கான உரிமம் மாற்ற முடியாதது என்று ஒப்பந்தம் குறிப்பிடுகிறது; இது உரிமதாரரின் தனிப்பட்ட பயன்பாட்டிற்காக மட்டுமே.

வெளிப்படைத்தன்மைக்காக, ஒவ்வொரு புதிய அல்லது ஏற்கனவே உள்ள வாடிக்கையாளரும் ஸ்டாம்ப் பேப்பரில் லாக்கர் ஒப்பந்தத்தில் கையெழுத்திட வேண்டும், அதில் திருத்தப்பட்ட லாக்கர் ஒப்பந்தத்தின் விலையை வங்கிகள் ஏற்கும். செப்டம்பர் 30 ஆம் தேதிக்குள் வங்கிகள் தங்களது தற்போதைய வாடிக்கையாளர்களில் 75 சதவீதத்தை புதிய ஒப்பந்தத்தில் கையெழுத்திடுவதை இலக்காகக் கொள்ள வேண்டும் என்று வங்கி வலியுறுத்துகிறது. இந்த விதிமுறைகள் ஏற்கனவே உள்ள வாடிக்கையாளர்களுக்கும், காலக்கெடுவிற்குப் பிறகு புதிய பயனர்களுக்கும் பொருந்தும்.